Viktor Novak - Magnum Crimen: Pola vijeka klerikalizma u Hrvatskoj

Magnum Crimen: Pola vijeka klerikalizma u Hrvatskoj je knjiga originalno izdata u Zagrebu 1948. godine. Autor knjige je bio hrvatski katolički sveštenik, a kasnije i profesor Univerziteta u Beogradu, Dr. Viktor Novak (1889-1977).

Dr. Novak je na 1119 stranica (u 18 poglavlja) predstavio razvoj Klerikalizma u Hrvatskoj od početka 20 veka (to jest od održavanja „Svehrvatskog Katoličkog Kongresa“ u Zagrebu 1900. godine) do kraja Drugog svetskog rata.

Dr. Novak je na knjizi Magnum Crimen počeo da radi daleko pre izbijanja Drugog Svetskog Rata, ali je tek sa uspostavljanjem Nezavisne Države Hrvatske ona dobila novi smisao. Dr. Novak je optužio Klerikaliste u Hrvatskoj (Jezuitski red odnosno „Isusovce“, Franjevački red, kao i ostale katoličke poglavare i sveštenike koji su zagovarali potpunu poslušnost Vatikanu) da su, pod direktivom Pape i Rimske Kurije, od samog uspostavljanja Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca aktivno radili na suzbijanju reformističkog pokreta u Katoličkoj Crkvi na tlu nove države, kao i da su svesno radili na suzbijanju svakog vida narodnog, verskog i političkog približavanja Srba i Hrvata.

Po Dr. Novaku, Vatikan se bojao da će reformski pokret u Katoličkoj Crkvi u Hrvatskoj (koji je 1919. godine proglasio od Vatikana autonomnu narodnu Hrvatsku Starokatoličku Crkvu) prevladati i raditi na crkvenoj uniji sa Srpskom Pravoslavnom Crkvom. Drugim rečima, po Dr. Novaku Vatikan je strahovao da će u novoj državi doći do narodnog ujedinjenja Srba i Hrvata u „Srbohrvate“, čija bi ujedinjena narodna crkva bila van direktne kontrole Vatikana (priznavala suprimat Pape ili ne).

Da bi stala na put ovom procesu, Papska Kurija je izvršila snažan diplomatski pritisak na Kraljevinu Srba, Hrvata i Slovenaca i primorala je da stavi Hrvatsku Starokatoličku Crkvu u ilegalu (vlada Čubrilovića je ovo učinila 1923. godine), a potom je postavila na čelo Katoličke Crkve u Hrvatskoj Vatikanu odanog Jezuita Dr. Alojzija Stepinca.

Uspostavljanjem Nezavisne Države Hrvatske je, po autoru, Klerikalizam u Hrvatskoj stupio u svojevrstan brak sa Ustaškim pokretom, i tako stvorio Klerofašizam. Pavelićeva Nezavisna Država Hrvatska je, od strane tadašnjeg vođstva Katoličke Crkve u Hrvatskoj, proglašena za Civitas Dei („Božiju Državu“). Autor pokazuje kroz stotine stranica sačuvanih dokumenata da je u skladu sa ovim stavom Katolička Crkva u Hrvatskoj ne samo otvoreno podržavala ustaški režim i njegove metode rešavanja ‘srpskog pitanja’, već i aktivno učestvovala u njihovom sprovođenju.

Kada je prvo izdanje knjige izašlo 1948. godine u Zagrebu, sumnja se da je veliki deo tiraža kupljen i uništen od strane Katoličke Crkve. Zbog toga je ova knjiga bila vrlo retka u SFRJ. Drugo izdanje ove knjige je objavila beogradska izdavačka kuća Nova Knjiga 1986. godine (sa reprintom 1989. godine).

Knjiga Magnum Crimen za period NDH obilato koristi dokumentaciju objavljenu u zbirkama „Dokumenti o protunarodnom radu i zločinima jednog dijela katoličkog klera“ (Zagreb, 1946.) i „Suđenje Lisaku, Stepincu, Šaliću i družini, ustaško-križarskim zločincima i njihovim pomagačima“ (Zagreb, 1946.)

Download

0 komentar(a) :

Objavi komentar